To jest tylko fragment strony.
kliknij tu aby wyświetlić całą stronę

Moc głosu

   "Moc Głosu" to seria koncertów poświęcona tradycyjnemu śpiewowi, głównie wschodniej Słowiańszczyzny. Tematy koncertów oscylują wokół muzycznych fenomenów tradycyjnego śpiewu, jego różnych odsłon, barw, wyrazów. Poszczególne koncerty cyklu będą prezentowały takie zjawiska muzyczne jak: monodia, śpiew obrzędowy, pieśni polne i leśne, huki-glisy-okrzyki, orientalizm, śpiew męski, religijny, dysonans i harmonia, ballady i romanse, folklor dziecięcy.
   W koncertach wezmą udział znakomite zespoły śpiewacze reprezentujące kierunek in crudo (łac. na surowo, czyli bez stylizacji) co można porównać z kierunkiem historycznie poinformowanym w muzyce dawnej. Oddamy głos śpiewakom - kontynuatorom tradycji, rekonstruktorom - którzy dogłębnie studiowali konkretne tradycje muzyczne, a także ich mistrzom - śpiewakom ze wsi.
   Bohaterem koncertów będzie tradycyjny śpiew a cappella w całym wachlarzu swoich różnorodnych brzmień: wołający, w pół głosu, przenikliwy, kojący, zaklinający, radosny, głośny i cichy, męski i żeński, statyczny i ornamentalny, otwarty i przykryty, wąski i szeroki, lotny i wibrujący.
Opieka merytoryczna cyklu: Maniucha Bikont

miejsce: Teatr Dramatyczny m. st. Warszawy, Scena Przodownik, ul. Olesińska 21

11 kwietnia 2014 r. - pieśni do tańca


zagrają:
Janusz Prusinowski - skrzypce, śpiew, cymbały, harmonia polska
Piotr Piszczatowski - baraban, bębenek
Michał Żak - flety drewniane, szałamaja, klarnet
Piotr Zgorzelski - basy, taniec
Szczepan Pospieszalski - trąbka

zaśpiewają:
Maniucha Bikont
Joanna Gancarczyk
Joanna Górska
Ewa Grochowska
Jagna Knittel
Justyna Piernik

Janusz Prusinowski Trio

Tym razem koncert odbędzie się na Scenie na Woli im. T. Łomnickiego, ul. Kasprzaka 22

Koncert odbywa się w ramach Warszawskich Spotkań Teatralnych.

   Janusz Prusinowski Trio to uczniowie i kontynuatorzy wiejskich muzykantów, a zarazem awangardowa formacja o charakterystycznym brzmieniu i własnym języku improwizacji. Muzykę łączą z tańcem, archaiczność – z nowoczesnością. Tradycyjna muzyka polskiej wsi może być punktem odniesienia dla wielu gatunków: bliska Chopinowi, z powodu improwizacji nieodległa bluesowi i jazzowi, kolorystyką przywodząca na myśl muzykę współczesną, ekspresją zaś – rocka.


23 marca 2014 r. - W pół głosu - śpiew solowy, domowy


   Śpiew tradycyjny to nie tylko ten zaklinający, wołający, ale też ten "dla siebie", w przestrzeni zamkniętej. Rządzi się swoimi prawami, zyskuje ornamentykę, swobodę rytmiczną i intonacyjną. Wśród badaczy muzycznego folkloru nie poświęca się temu gatunkowi uwagi, niekiedy pomija się go w rejestracjach, uważając jako przygotowanie do śpiewu, jako formę niepełną. Koncert ukaże ten rodzaj śpiewu jako odrębny, pełnoprawny gatunek muzyczny.

Wystąpią: Kaja i Janusz Prusinowscy, Tetiana Sopiłka

W pół głosu - śpiew solowy, domowy

Kaja i Janusz Prusinowscy
Wspólne śpiewanie to dla Kai i Janusza Prusinowskich odpowiedź na przeróżne sytuacje życiowe. Szukają więc w starych śpiewnikach, w archiwach, spotykają się z wiejskimi śpiewaczkami i wreszcie tworzą pieśni, by móc je śpiewać sobie i innym. Są autorami i wykonawcami kołysanek do wierszy Joanny Papuzińskiej, śpiewają pieśni świeckie i religijne na różne okoliczności życia i roku liturgicznego. Towarzyszą im instrumenty: lira korbowa, fisharmonia, skrzypce, cymbały i wiele innych. Prowadzą wspólnie teatr dla dzieci "Słuchaj Uchem".

Kaja Prusinowska
Śpiewaczka, malarka, pedagog i mama piątki dzieci. Uczestniczyła w licznych akcjach artystycznych, prowadziła warsztaty m.in. w ramach działalności Stowarzyszenia Dom Tańca oraz we współpracy z wieloma fundacjami i stowarzyszeniami. Wraz z Janusz Prusinowski Trio koncertowała w Polsce i Europie. Pracując w szkołach podstawowych, realizowała autorski program "Kultura i Tradycje Polski". Dawne tradycje muzyczne i zdobnicze traktuje jako inspirację: układa melodie do współczesnych wierszy dla dzieci, do melodii maluje obrazki, a z obrazków tworzy scenografię do koncertów i spektakli Słuchaj Uchem.

Janusz Prusinowski - lira korbowa, skrzypce, cymbały, fisharmonia, śpiew
Skrzypek, lirnik, harmonista, cymbalista, śpiewak, kompozytor i organizator. Prekursor odrodzenia wiejskiej tradycji muzycznej w Polsce. Gry na skrzypcach uczył się u wiejskich mistrzów - Jana Lewandowskiego, Kazimierza Meto, Piotra i Jana Gaców, Tadeusza Jedynaka, Józefa Zarasia, Jana Ciarkowskiego i wielu innych. Od nich przejął indywidualne cechy mazurków, oberków, kujawiaków i polek. Śpiewa ballady i pieśni religijne, komponuje muzykę teatralną, pieśni i kołysanki. Prowadzi warsztaty tradycyjnej gry na skrzypcach, śpiewu, tańca i podstaw mazurka. Współtworzył Bractwo Ubogich (1993) i zakładał Warszawski Dom Tańca (1994). Lider Janusz Prusinowski Trio, śpiewak Monodii Polskiej, skrzypek Orkiestry Czasu Zarazy,inicjator i dyrektor artystyczny Festiwalu Wszystkie Mazurki Świata, prezes Forum Muzyki Tradycyjnej.

Tetiana Sopiłka - etnomuzykolog i wokalistka. Absolwentka i wieloletni pracownik naukowy Akademii Muzycznej im. Piotra Czajkowskiego w Kijowie. Jest członkinią powstałego w 1979 roku ukraińskiego zespołu "Drewo", skupiającego wykonawców i badaczy muzyki tradycyjnej, a także założycielem i liderem warszawskiego zespołu "Dziczka". Jako wokalistka brała także udział m.in. w projektach "Voo Voo i UkraInni", "Harmonia", Koncert Papieski 2011, Koncert Niepodległości 2012, 2013. Od początku lat 90-tych jeździ po wsiach Ukrainy, zbierając oryginalne archaiczne pieśni, a także obrzędy i rytuały. Jest autorką artykułów naukowych z zakresu etnomuzykologii. Opracowała i wydała pięć płyt z muzyką tradycyjną Ukrainy Wschodniej. Od kilkunastu lat prowadzi warsztaty śpiewu ukraińskiego w różnych miastach Polski i zagranicą.


23 lutego 2014 r. - Monodia, czyli jednym głosem


   Podczas koncertu usłyszymy pieśni z dwóch najciekawszych regionów Polski: z Kurpiów i centralnej oraz południowo – wschodniej Lubelszczyzny.
   Koncert jest w zamyśle nie tyle ogólną prezentacją pieśni z tych obszarów, co próbą zagłębienia się w repertuar, pochodzący z lokalnych tradycji, czy nawet – mikrotradycji wybranych wsi i pojedynczych śpiewaków i ich osobistych stylów śpiewu.
   Jeden z najbardziej potocznych (i błędnych, choć rozpowszechnionych) poglądów na temat śpiewu tradycyjnego to stwierdzenie, że wokalne wykonawstwo jednogłosowe jest uboższe stylistycznie w porównaniu ze śpiewem wielogłosowym. Tymczasem monodia - charakterystyczna dla dominującej części polskiej tradycji muzycznej i jej licznych, różnych od siebie odmian regionalnych – jest odrębnym stylem i wyrazem muzycznym. Monodia towarzyszyła kształtowaniu się najstarszych kultur muzycznych świata. Trochę inaczej niż w wielogłosie podchodzi się tu do zagadnień intonacyjnych, budowania wspólnego brzemienia, wariantywności, interpretacji, etc.
   Podstawowe pytanie, jakie się pojawia w grupach śpiewaczych praktykujących ten styl, to także pytanie o możliwość wspólnego wykonawstwa pieśni przez grupę mieszaną. Jedna ze znanych śpiewaczek tradycyjnych, zapytana o sytuację wspólnego śpiewu kobiet i mężczyzn w swojej wsi, odpowiedziała żartobliwie, że było to możliwe chyba tylko w "pieśniach do tańca i do różańca", czyli w przyśpiewkach i pieśniach pojawiających się w kontekście zabawy, tańca oraz we wspólnotowych śpiewach religijnych. Ma to daleko idące konsekwencje dla stylu śpiewaczego, sposobów wykonania pieśni i repertuaru.

Adam Strug

Ewa Grochowska, fot. P.Grochocki

   Lubelszczyznę w tym koncercie reprezentuje przede wszystkim, choć nie tylko, repertuar obrzędowy. Są to głównie pieśni obrzędów rodzinnych, zachowane w pamięci śpiewaczek najstarszego, żyjącego jeszcze pokolenia. Wykonawstwo tego repertuaru w wiejskiej społeczności przypisywane jest przede wszystkim kobietom, sprawującym "straż" nad prawidłowym przebiegiem obrzędu. Kluczem do tego jest dźwięk, jego moc oraz oddziaływanie wspólnego brzmienia, powoływanego dzięki "ześpiewaniu" kilku głosów w jeden "głos", w którym nie zanika indywidualność i unikalność tembrowa śpiewaczek. Jest to jedno z najtrudniejszych wyzwań w grupowym śpiewie jednogłosowym.
   Odrębnym, niezwykle ciekawym zjawiskiem jest także śpiew solowy, pozwalający na pokazanie bogactwa możliwości interpretacyjnych w obszarze formy muzycznej i indywidualność śpiewaków w samym sposobie śpiewu.
   W kurpiowskiej części koncertu zaśpiewamy liryki miłosne, zwane - dla ich funkcji i urody północno-mazowieckiego interioru - pieśniami leśnymi. Krótkie, dwu/trzyminutowe utwory, to perełki kompozytorskie i literackie. Minimalistyczna forma muzyczna kontrastuje z harmoniczną wirtuozerią, a zgrzebna stylistyka tekstów z liryzmem i wieloznacznością. Sztuka wokalna właściwa temu stylowi to śpiew po prostu: nieznający manier dziewiętnastowiecznego śpiewu uczonego i autoekspresji śpiewów późniejszych. Unisono w tej muzyce nie oznacza dosłowności, jest jakoby przenikaniem nurtów tej samej rzeki.

Ewa Grochowska - jest uczennicą wybitnego skrzypka Jana Gacy z Przystałowic Małych. Główny obszar jej muzycznych zainteresowań to śpiew tradycyjny i muzyka instrumentalna centralnej i południowo – wschodniej Polski. Prowadzi badania poświęcone gatunkom i stylom śpiewu tradycyjnego (przede wszystkim obrzędowego) w Europie Środkowo – Wschodniej, realizuje nagrania terenowe, zajmuje się działalnością warsztatową i koncertową, poświęconą polskim pieśniom tradycyjnym.
   Stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w 2006 r. Obecnie (styczeń – grudzień 2014) realizuje drugi projekt stypendialny MKiDN pt.: "Głos, rytuał, wspólnota: tradycyjny śpiew obrzędowy".

Adam Strug - śpiewak, pomysłodawca zespołu śpiewaczego "Monodia Polska"

Tymoteusz Woźniak - śpiewak "Monodii Polskiej", arabista, podróżnik

Agnieszka Szokaluk-Gorczyca - pieśni tradycyjne, głównie z Lubelszczyzny śpiewa od 1999 roku. Uczestniczka wielu projektów artystycznych związanych z muzyka tradycyjną (m.in Zespół Fundacji Muzyka Kresów, projekt "Muzyka jednej wsi", Studio In Crudo). Od kilku lat prowadzi warsztaty śpiewacze oraz podejmuje naukę i wspólne występy z wybitnymi śpiewaczkami z Lubelszczyzny (Łukowa, Wojsławice i in.)