To jest tylko fragment strony.
kliknij tu aby wyświetlić całą stronę

   Zespół "Jarzębina" z Kocudzy powstał w 1990 r. Jego liderką jest Irena Krawiec, a w grupie śpiewają trzy pokolenia kobiet – mieszkanek Kocudzy III oraz sąsiednich Zdzisławic. "Jarzębina" kontynuuje tradycyjną kulturę śpiewaczą wsi Kocudza i okolicy (pogranicze powiatów janowskiego i biłgorajskiego), zarówno w jej wymiarze religijnym, jak i świeckim. Zespół z powodzeniem koncertuje, jak również bierze udział w teatralnych inscenizacjach dawnych obrzędów i zwyczajów, występuje w całym kraju i za granicą, ale także bardzo aktywnie uczestniczy w życiu społecznym i kulturalnym swojej wsi, gminy, powiatu oraz całego regionu. Ostatnio "Jarzębina" zdobyła popularność piosenką Ko-ko Euro spoko, ceniona jest jednak od lat przede wszystkim za stylowe i pełne wyrazu wykonania repertuaru tradycyjnego. Dowodem uznania są aż trzy najwyższe nagrody - Złote Baszty - na Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym (2001, 2007, 2011), czy prestiżowa Nagroda im. Oskara Kolberga (2003) oraz częste zaproszenia na festiwale, koncerty solowe, a także (co rzadkie w przypadku wiejskich zespołów śpiewaczych) liczne grono wiernych słuchaczy w całej Polsce.
   Źródłem bogatego repertuaru Zespołu jest głównie tradycja ustna, w tym przekazy rodzinne, wioskowe, jak również stare zapisy i nagrania archiwalne, tzw. zeszyty z tekstami religijnymi oraz druki ulotne i śpiewniki nabożne. W naturalny sposób śpiewaczki używają gwary kocudzkiej oraz dawnego języka muzycznego, od pokoleń przekazywanych w kręgu rodziny i wsi. Nawet dla najmłodszych członkiń grupy (urodzonych w II połowie lat 70-tych) są to najzupełniej oczywiste środki ekspresji i komunikacji. Kocudza stanowi i dziś wspólnotę o wyrazistej tożsamości i silnych więziach, w sposób zdecydowany wyróżniającą się w krajobrazie kulturowym regionu. Śpiewaczki z "Jarzębiny" są świadome własnej wartości i dumne ze swojej "małej ojczyzny", dlatego chętnie dzielą się swą sztuką i niematerialnym dziedzictwem - od lat uczą kocudzkiego stylu śpiewania i repertuaru, np. w 2006 r. współorganizowały Tabor w Kocudzy – tygodniową letnią szkołę lubelskiej muzyki tradycyjnej.
   Punktem zwrotnym w historii "Jarzębiny" okazało się przedstawienie "Łostatni rózeniec", które premierę miało w 1995 r. i zyskało sobie poczesne miejsce w historii ludowego teatru obrzędowego. Wtedy Zespół rozpoczął współpracę z ośrodkami muzyki in crudo, zwłaszcza z warszawskim Stowarzyszeniem "Dom Tańca" (koncerty w ramach "Sceny Korzenie" oraz w cyklu Pozwól mi Twe męki śpiewać i Jest drabina do nieba 1995-2003), a potem także Scholą Teatru Węgajty, gdzie uczestniczył od 1998 r. w kilku, również międzynarodowych, projektach teatralno-muzycznych, a młoda kocudzka śpiewaczka Beata Oleszek przez wiele lat była też aktorką i śpiewaczką Scholi. Na Festiwalu "Pieśń Naszych Korzeni" w Jarosławiu zespół "Jarzębina" śpiewał we wspólnym koncercie z włoskim "Micrologusem". Uczestniczył ponadto w cyklach koncertów wielkopostnych, m.in. w dominikańskim Wielkopostnym Śpiewaniu w Lublinie, koncertach wielkopostnych Poznańskiego Domu Tańca, czy wrocławskiej Scholi Gregoriana Silesiensis. Śpiew "Jarzębiny" cenił sobie Henryk Mikołaj Górecki. Nagrania Zespołu znajdują się we wszystkich najważniejszych archiwach akademickich i radiowych, jak również w wielu zbiorach prywatnych. Niektóre z nich zostały opublikowane w antologiach muzyki tradycyjnej – wydawnictw In Crudo (trzy płyty) i Muzyka Odnaleziona. Zespół uczestniczył w wielu audycjach radiowych i telewizyj- nych, poświęcone są mu trzy filmy dokumentalne zrealizowane dla TVP 2; śpiewaczki potrafiły się również odnaleźć w realizacjach związanych ze sztuką współczesną (projekt Anny Molskiej "Płaczki"). O "Jarzębinie" powstało też kilka prac licencjackich i magisterskich.
   Bogactwo dorobku Zespołu (wymieniono tu tylko niektóre działania i osiągnięcia), jak i jego jakość, pozwalają określić go jako wybitny i uznać "Jarzębinę" za jednego z najważniejszych ambasadorów tradycyjnej kultury ludowej Roztocza i Lubelszczyzny. Skromnym tego przykładem niech będzie niniejsza, nagrana na żywo płyta, a w przyszłości (miejmy nadzieję) obszerne wydawnictwo o charakterze monograficznym.

   The group "Jarzębina" from Kocudza village was formed in 1990. Three generations of women living in Kocudza III and in the neighbour villages Zdzislawowice and Bielakow are its members with Mrs. Irena Krawiec as the group’s leader right from the beginning. "Jarzębina" became a contemporary of traditional musical culture of Kocudza and its neighbourhood (the Janow and Biłgoraj borderland), both in religious and secular sense. The group realises itself at concerts and in theatrical performances of ancient rites and customs. The band performs all over Poland and abroad but also takes part in social and cultural life of the village and the whole region. Recently "Jarzębina" gained a wide popularity with the song Ko-ko Euro spoko, however, for many years it has been mostly prized for its stylish and expressive performances of traditional repertoire. The group proved this by being the three-time winner of the highest prize – Golden Towers – at The Folk Bands and Singers Festival in Kazimierz Dolny (2001, 2007, 2011) and the prestigious Oskar Kolberg Award (2003). "Jarzebina" is also invited quite often to various festivals, solo concerts, and gathered (what is quite rare in case of village vocal groups) many loyal listeners all around Poland.
   The spoken tradition is the main source of the group repertoire, including family, village and archival records, so called "fascicles" contained religious texts, as well as old prints and church songbooks. The singers use the unique local dialect and archaic music language naturally. Even for the youngest members of the group (born in late 70’s) these are the obvious means of expression and communication, due to family and village traditions. Kocudza nowadays is a community with a strong identity and ties, standing out among other places in a cultural landscape of the region. "Jarzębina" singers have a high self-esteem and are proud of their "little homeland", so they eagerly share their art and spiritual legacy with young people, teaching them the chant lyrics and unique Kocudza style of singing. In 2006 they also took part in setting up the "Kocudza Tabor" – a one-week summer school of traditional music of Lublin region.
   The performance of "Łostetni rózaniec" ("the Last Rosary") was the turning point for "Jarzębina". The play had its premiere in 1995 and gained a place in the history of folk ritual theatre. Since then the group started cooperating with music centres in crudo, particularly with the Warsaw "House of Dance" association (concerts during the "Root Stage" and Pozwól mi Twe męki śpiewać and Jest drabina do nieba cycles 1995-2003), and with the "Węgajty Theatre Schola" subsequently. Since 1998 "Jarzębina" took part in some domestic and international theatrical-musical projects with Schola and, as a result of that cooperation, Beata Oleszek, the young kocudzan singer became Schola’s actress for many years. At the "Pieśń Naszych Korzeni" (Song of our Roots) festival in Jarosław "Jarzębina" performed with the famous Italian "Micrologus".
   The group took part in Lent concert cycles, inter alia in the Dominican Lent Chanting in Lublin, the Poznań "House of Dance" Lent concerts and wroclawian Schola Gregoriana Silesiensis. Henryk Mikołaj Górecki, the famous Polish composer held „Jarzębina” chanting in high esteem. One can find the group recordings in most important radio and university archives and private collections. Some of these recordings were included in antologies of traditional music, released by "In Crudo" (three records) and "Muzyka Odnaleziona" publishers. The group took part in many radio and TV broadcasts and three documentary films about "Jarzębina" were made for Polish TV2. The singers took part in some contemporary art projects (Anna Molska "Płaczki" – "The Mourners"). Finally, "Jarzębina" was the subject of some university Bachelor’s and Master’s thesis.
   The grandeur and quality of the group’s legacy (as only a few achievements and activities were mentioned above) allow to treat this outstanding and remarkable group as one of the most important ambassadors of traditional folk culture of Roztocze and Lublin area. Let this live recording be the proof of what has been said and at the same time set high hopes for a future release – a grand opus of a completely monographic character.

Remigiusz Mazur-Hanaj

JARZĘBINA