Na niniejszej płycie usłyszymy 78 archiwalnych nagrań dĽwiękowych zrealizowanych w latach 1952-1956 - materiał o niezwykłej warto¶ci dokumentalnej, zaprezentowany przez ostatnie pokolenia wykonawców graj±cych i ¶piewaj±cych w dawnym, niespotykanym już stylu muzycznym, ludzi, którzy uczestniczyli w dawnych zwyczajach i obrzędach i pamiętali repertuar najstarszy. W¶ród wykonawców warto wyróżnić m.in. Marię Olejnik ur. w 1867 r. w Sędzinie, której ¶piew nagrywano już w okresie międzywojennym oraz Łukasza Bylickiego ur. w 1868 r., prezentuj±cego niezwykłe oracje weselne. Na płycie, oprócz pie¶ni i oracji zaprezentowano dużo muzyki instrumentalnej, zwłaszcza oryginalne, wiejskie kujawiaki grane przez najstarsz± generację skrzypków, których grę zarejestrowano na ta¶mie archiwalnej. Warto w tym miejscu podkre¶lić, iż najbardziej popularny na Kujawach taniec w swej oryginalnej wersji znacznie różnił się od tańca, którego obecnie kojarzymy z kujawiakiem - jednym z tańców narodowych. Stało się to m.in. wskutek licznych przekształceń dokonywanych w duchu patriotyzmu i adaptacji tego tańca do repertuaru fortepianowego, popularnego w¶ród ¶rodowisk szlacheckich, salonowych, mieszczańskich. Kujawiak w formie opracowanej, wygładzonej, komponowanej, bliższy stał się konwencjonalnym schematom szkoły muzycznej niż wiejskiemu, kujawskiemu pierwowzorowi. Do wyj±tków zaliczyć możemy mazurki Chopina, w których nuta ludowa - choć wysublimowana artystycznie - nie utraciła swych istotnych, pierwotnych cech muzycznych. Przypomnijmy, że na Kujawach urodziła się matka Fryderyka Chopina Tekla Justyna Krzyżanowska a pierwsze kontakty młodego kompozytora (przyszłego twórcy słynnych mazurków) z muzyk± wiejsk± miały miejsce wła¶nie na Kujawach i w położonej nieopodal ziemi chełmińsko-dobrzyńskiej. Historia dokumentacji fonograficznej folkloru muzycznego Kujaw, podobnie jak w przypadku większo¶ci regionów Polski, sięga dwudziestolecia międzywojennego. W powstałych wówczas archiwach zgromadzono imponuj±ce zbiory nagrań - niestety, utracone podczas drugiej wojny ¶wiatowej. Dopiero powojenna dokumentacja terenowa uzyskana w wyniku prac podjętych w ramach ogólnopolskiej Akcji Zbierania Folkloru Muzycznego (1950-1954) zrekompensowała straty wojenne i dostarczyła cennych Ľródeł. Zbiór licz±cy tysi±ce nagrań i dokumentacji, jak również póĽniejsze rejestracje dokonane przez pracowników Instytutu Sztuki PAN, dostarczyły reprezentacyjnego repertuaru, który stał się podstaw± serii wydawniczej Instytutu Sztuki - antologii pt. Polska pie¶ń i muzyka ludowa - Ľródła i materiały pod redakcj± prof. Ludwika Bielawskiego.
|
- Kujawiak
- Nie było to chodzić bez bór – pie¶ń powszechna
- Jedzie kónik z miasta, cungle przydeptuje – pie¶ń o stracie wianka
- Przy¶piewki:
- ¦wiyci miesi±c daji ¶wiyci
- Idziyma do dom chłopolek
- Siedzi dudek na topoli
- Na Murzynku ro¶nie merta
- Z tamty stróny Radziejewa
- Z tamtej strony jęzioreczka malowany dwór – pie¶ń miłosna
- Oberek
- Nie wyganiaj uowczaryszku uowiec – Owczarek
- Melodia na dożynki
- Kujawiaczek
- Straciłem jo woły z ty piyrwszy uobuory – pie¶ń na zmówiny
- Kujawiaczek weselny
- Niech byndzie pochwolony Jezus Chrystus – kołysanka o Drewniosiu
- Kujawiak
- A czyż ja to nie pradziadek, a czyż ja to nie uroda – pie¶ń żartobliwa, komiczna
- uO ji, wyndruj, chłopo¶, wyndruj, a Boże cie pobłoguosław – pie¶ń o stracie wianka
- A trzeba dać na podkoziołek trzeba dać – pie¶ń ¶piewana przy podkoziołku
- Owczarek
- A niedługo nowy roczek - pie¶ń społeczna
- Kujawiak O nie bede pasła bydła kole miasta
- Oj, co Kujawy to Kujawy
- Pojade jo do Krakowa, kupie sukna woł - pie¶ń zalotna
- Pytam ci sie kalineczko - pie¶ń o stracie wianka
- Kujawiak
- A ma jeszcze a to da jeszcze - pie¶ń ¶piewana przy podkoziołku
- Kujawiak
- Czymu nie uorzesz chłopolek - pie¶ń zalotna
- Oj, zielona muraweczka, wiatrek jóm podwiewa - pie¶ń sieroca
- Chmiel
- A wiernie ja Panu Bogu służyła - pie¶ń oczepinowa
- Posłuchajcie panineczki co wam zanuce - pie¶ń ¶piewana po oczepinach
- uO ji, nie wyganiej, uo ji uowczareczku – Owczarek
- Kujawiak od Lubrańca
- Kujawiak
- A sama na sie płacz, dziewczyna - pie¶ń o stracie wianka
- uO ji, ide, uo ji, ide, uo ji, z rozkoszy na bide - pie¶ń oczepinowa
- Kujawiak
- Kujawiak od Kwiatkowa
- Kujawiak
- Kumoter sie na mnie gniwa, że mu ¶winia w marchwi bywa - przy¶piewka
- Marysia me tronca, bestyja goronca - przy¶piewka zalotna
- Kujawiak Chwaliła się przede mn±, że ma dwadzie¶cia sukien
- Rozbujały się siwe łabyndzie po wodzie - pie¶ń rekrucka
- Kujawiak
- Pamiyntasz Jasinek, pamiyntam ja to - pie¶ń zalotna
- Mówiyłym ci, wstóń rano - pie¶ń zalotna
- Ty¶ mi milu¶ki, chłopolek, ty¶ mi milu¶ki - pie¶ń zalotna
- Mówiła¶ Maniuchna, żem ci wianek ukrod - pie¶ń o stracie wianka
- uOj, góróm, góróm słóneczko jidzie - pie¶ń ¶piewana przed wyjazdem do ¶lubu
- Siadała, płakała, na mamusie wołała - pie¶ń ¶piewana przed wyjazdem do ¶lubu
- Rozrwórzcie nam, pani matko, z hoczyka - pie¶ń ¶piewana po przyjeĽdzie ze ¶lubu
- Kujawiak<
- Kumoterku, bój się Boga, uodprowadĽ mnie bo zło droga - przy¶piewka
- Mazurek starodawny
- Chodziła Maniusia pu uogródyszkowi - pie¶ń ¶piewana przed oczepinami<
- Mój wianeczku z borwineczku, wiszałam cie na kołeczku - pie¶ń ¶piewana przed oczepinami
- Przypatrzcie sie wszyscy ludzie, w czym Marysi ładnie bydzie - pie¶ń ¶piewana po oczepinach
- Kujawiak
- Kujawiak I chodziła kole sadu kura
- A byndzima jedli a byndzima pili - rozmowa skrzypiec z basami
- W dzień Bożego Narodzenia weseli ludzie - Herody
- Pierszy numer uode dwora - przywoływki na dyngus
- Ty, Heniuchna, muoje rybie, cały roczek na cie dybie - przy¶piewka zalotna
- Na ¶rodku pola stoji topola - pie¶ń miłosna
- Potulne ja swój wianeczek po stole - pie¶ń ¶piewana przed oczepinami
- Kujawiak
- Owczarek A za lasem moje wołki za lasem<
- Zielona wyrosła ji na ¶wiat wydana - pie¶ń o tabace
- ¦liczna lelija, wykwita roku imienia pańskiego - przemowa weselna przy spraszaniu go¶ci
- Wiatrak
- W imie uOjca ji Syna, ji Ducha ¦wientego. Amen - przemowa weselna przy wyjeĽdzie do ¶lubu
- O ji, czopki moje, czopki, kto przegroł do gorzałki - ¶piew do tańca zabawy Czapnik
- Na podwórzu kaczor bundzi; Szargulia sie uobszargała - przy¶piewki
- A nie pijałam ja chłopacy - przy¶piewka
- Tańcz chłopolek póki¶ ładny - przy¶piewka
- A za wolóm moje wołki - przy¶piewka pasterska
- A ji, uod kómina do kómina - przy¶piewka
- Z tamty strony krzak zielony - przy¶piewka po oczepinach
- Chodzony; Kujawiak
|