To jest tylko fragment strony.
kliknij tu aby wy¶wietlić cał± stronę

Folk Music Collection vol. 2
MUZYKA OCALONA - ŁOWICKIE 1952-1959

Instytut Sztuki PAN 2008

Już

czasowo niedostępne

   S± to pierwsze powojenne a zarazem najstarsze z zachowanych rejestracji fonograficznych tradycyjnej muzyki regionu łowickiego. Nagrań dokonały ekipy terenowe Państwowego Instytutu Sztuki podczas ogólnopolskiej Akcji Zbierania Folkloru Muzycznego (nagrania z 1952 r.) oraz studenci Muzykologii UW podczas obozu studenckiego zorganizowanego w Łowickiem i kierowanego przez Mariana Sobieskiego (nagrania z 1959 r.).
   Nagrania prezentuj± tradycyjn± muzykę regionu łowickiego sprzed okresu stylizacji. Na płycie znalazł się wybór nagrań archiwalnych tak dobrany, by ukazać różnorodno¶ć stylów wykonawczych i gatunków a zarazem ukazać historyczne brzmienie minionej już epoki muzycznej. Na kr±żku zaprezentowano tradycyjn± muzykę instrumentaln± (melodie taneczne: okr±glaki, oberki, kujawiaki, łowickie kujony a także marsze, melodie obrzędowe grane np. podczas wesela i melodie tańców-zabaw) w wykonaniu najstarszej utrwalonej w nagraniach archiwalnych generacji wiejskich skrzypków oraz harmonistów. Ci ostatni prezentuj± grę na rzadko już spotykanych instrumentach - harmonii dwurzędowej i trzyrzędowej. Celowo zrezygnowano z nagrań kapel - taka bowiem forma muzykowania nadal utrzymuje się we wci±ż żywej tradycji muzycznej regionu i jest dokumentowana. Ponadto nagrania skrzypków-solistów ukazały walory muzyczne dawnego stylu, bogat± ornamentykę, wariabilno¶ć w ogrywaniu melodii a nade wszystko niuanse w warstwie rytmicznej tak charakterystyczne przecież dla muzyki tego regionu. Nagrania instrumentalne przeplataj± bogaty wybór nagrań pie¶ni. Układ repertuaru na płycie odpowiada w pewnym sensie chronologii roku kalendarzowego i cyklu ludzkiego życia: narodziny, dzieciństwo, młodo¶ć, małżeństwo, praca, zabawa w końcu staro¶ć i ¶mierć. Mamy zatem pie¶ni dziecięce, kołysanki, pie¶ń sieroc±, pie¶ni zwi±zane ze zwyczajami - szczególnie cenne nagrania wiosennych pie¶ni "koguciorzy". Na płycie odnajdujemy również pie¶ni żniwne, zalotne, miłosne. Osobn± grupę repertuaru stanowi± obrzędowe pie¶ni weselne i szczególnie bogaty zbiór przy¶piewek łowickich. Pewnym urozmaiceniem s± unikatowe rejestracje przemowy (oracji) starosty weselnego zwanego w Łowickiem "dziewosłębem" oraz fragmenty relacji o przebiegu dawnego wesela łowickiego. Cenn± pozycj± s± przy¶piewki tzw. "chrzcinowe" Zawarty na płycie repertuar pie¶niowy, utrwalony w autentycznej - a będ±cej obecnie w zaniku - gwarze łowickiej, uzupełniaj± przykłady pie¶ni dziadowskich i pie¶ni religijnych, z których jedna - rozpoczynaj±ca płytę, jest wersj± instrumentaln± melodii pie¶ni maryjnej wykonanej przez ludowego skrzypka. Na terenie regionu łowickiego, pozostaj±cego w historii przez wiele wieków własno¶ci± arcybiskupi± i prymasowsk± (dobra ko¶cielne) wytworzył się bowiem szczególny rodzaj ludowej pobożno¶ci. Płytę zamyka przemowa pogrzebowa oraz pie¶ń wykonywana podczas tzw. w Łowickiem "szarych nocy" - czuwania przy ciele zmarłego. Płyta jest pierwsz± tego typu cało¶ciow± publikacj± ukazuj±c± dĽwiękowe dokumenty ludowej muzyki regionu łowickiego.

Jacek Jackowski

   Płyta zajęła II miejsce w konkursie Polskiego Radia "Nowa Tradycja" w kategorii "Fonogram ¬ródeł".

  1. Już od rana roz¶piewana - melodia pie¶ni maryjnej
  2. Okr±glak
  3. uU¶nijże my uu¶nij albo my uro¶nij - kołysanka
  4. Baranek
  5. Ach mój Buoże guody idom - pie¶ń sieroca
  6. Trzej królowie przyjechali - pie¶ń kolędników, ¶piewana 6 stycznia na Trzech Króli po od¶piewaniu "W¶ród nocnej ciszy" przed domem gospodarza
  7. Zydówecko frajdo pojedzies ty z nami - fragment pie¶ni ¶piewanej przez kolędników podczas przedstawienia "Herodów"
  8. Skowronek
  9. W Wielki Czwartek w Wielki Pi±tek - pie¶ń ¶piewana przez "koguciorzy" chodz±cych z kogutkiem w pierwszy dzień Wielkanocy
  10. Oberek
  11. Tam przy łonce przy zielonej - pie¶ń ¶piewana przez "koguciorzy" chodz±cych z kogutkiem w pierwszy dzień Wielkanocy
  12. Niescęsna niescęsna godzinecka była - pie¶ń ¶piewana przez "koguciorzy" chodz±cych z kogutkiem w pierwszy dzień Wielkanocy
  13. Mazureczek
  14. A tu w tej chałupce s± tu same głupce - pie¶ń ¶piewana przez "koguciorzy" chodz±cych z kogutkiem w pierwszy dzień Wielkanocy. Tak ¶piewano, gdy gospodarze nie dali chłopcom zbieraj±cym datki "dyngusa"
  15. Oberek
  16. Powyndrował owcarecek owiecka jego
  17. Owczarek
  18. Oj zeby¶cie wiedzieli a ludziska kochane - przy¶piewka żniwna
  19. Nasz Jagoda dobry pan wyjmie rubla i da nam - pie¶ń dożynkowa
  20. Oberek
  21. Oberek
  22. Psłuchojcie prosze was uo wojnie tureckiej - pie¶ń historyczna
  23. ¦li dwaj dziadowie po uubityj sosie - pie¶ń satyryczna, parodia pie¶ni dziadowskiej
  24. Kujawiak
  25. uOle Małszycónka jedna dale Błędowiónka
  26. Oj siedzi puod kondzielom a cuda sie jij dziejom
  27. Oberek
  28. Chodzieła dziewcyna puo wi¶niowem sadku - pie¶ń o stracie wianka
  29. Kujawiak
  30. Hej tam pod las zielenieńki
  31. Zielóno rutka jałowiec
  32. Oberek
  33. Pomaliutku rozpletajcie
  34. Marsz powitalny grany pannie młodej
  35. Ubiyraj sie moja najmilejsa bo już cas. Pie¶ń weselna ¶piewana na przyjazd pana młodego do panny młodej
  36. uOj wyńdĽze matulu z domu i pobołgosławze córce do ¶lubu
  37. A wyleciał tyn ptasecek a z tych prózek
  38. Przemowa weselna na wyjazd do ¶lubu
  39. Marsz starodawny do ko¶cioła
  40. Oj batem konie batem ale niech sie koła toczom
  41. Otwórzcie nam pani matko
  42. Fragment relacji o dawnym weselu łowickim (ceremonie zwi±zane z przyjazdem państwa młodych od ¶lubu)
  43. Powolny Siano grabiła proso wi±zała
  44. Oberek
  45. Tu wesele tu da i tu
  46. Aj stworze(y)ł Pan Bóg żabe a stworzeł i bociuno
  47. Jestem sobie ch±¶nioneczka
  48. Oj ¶piewała ja bym wam
  49. Jak chodzieła po jarmarku
  50. Kujon
  51. Jak ja byłym kawolerym
  52. Studziyneczka cymbrowano kubełek nad niom
  53. Od Strugiynic do Wiesznowic
  54. Polka
  55. Oj ¶piewam ja ci ¶piewam - przy¶piewka weselna
  56. W Strugienicach dziołchy ładne - cykl przy¶piewek weselnych
  57. Dawna melodia weselna
  58. Kujawiak od Buńków tzw. Sochaczewski
  59. A powiedzieli wesielni ale że dziewosł±b cielny
  60. A ta nasza niewiasta a ulepiono z ciasta
  61. Oj starszego drużbeczke a trzeba uszanować
  62. Starszy drużba chodĽże do nas
  63. B±dĽże druzbecko bisiadny
  64. Do obiadu
  65. Prosieli nas na wesele
  66. Aj gorzały my sie chce
  67. Wypieł nic nie zuostawieł
  68. Do obiadu weselnego
  69. uO i pada desc pada desc - cykl przy¶piewek
  70. Oberek
  71. Ale załóĽwa sie panie - cykl przy¶piewek weselnych
  72. Fragment relacji o dawnym weselu łowickim (ceremonie zwi±zane ze stolnikiem)
  73. Nasz panowie chmurzy
  74. Oberek
  75. A usiuńdĽze ty Marysiu na dziezy
  76. Włosy moje włosy móle my wos jedzum
  77. Dobranoc ci panno młoda
  78. Wyleciała spod komina żabka
  79. Oberek
  80. A nasa Marysia na cepecek prosi
  81. Mazurek
  82. A dobry dziń pannie młody
  83. Wesołego na drogę
  84. Oj nieszczę¶liwi chrzestni. Przy¶piewki chrzcinowe. Pomiędzy przy¶piewkami zapowiedĽ Jadwigi Sobieskiej.
  85. Oberek
  86. Gwiazdo ¶licna wspaniała Czynstochosko Maryja
  87. Przemowa pogrzebowa
  88. Witaj Janie z Bolesława - pie¶ń na "szare noce", ¶piewana przy zmarłym

wykonawcy:
Grzegorz Gać – skrzypce (1, 13, 27, 29, 43, 57, 81)
ur. w 1878 r. Skowroda pow. Łowicz, zam. tamże; Nagr. 16 lipca 1959 r. Skowroda.
Tomasz Latoszewski – skrzypce (2, 34, 39, 50, 58)
ur. w 1909 r. Ch±¶no II pow. Łowicz, zam. tamże; Nagr. 15 lipca 1959 r. Ch±¶no II.
Wiktoria Zbikowska – ¶piew (3, 51, 65, 66)
ur. w 1889 r. Zielkowice II pow. Łowicz, zam. Zielkowice III; Nagr. 4 lipca 1959 r. Zielkowice III.
Franciszek Maradziecki – skrzypce (4, 8, 17, 32, 44, 64, 68, 70, 83)
ur. w 1897 r. Mszadla pow. Skierniewice, zam. tamże; Nagr. 22 sierpnia 1952 r. Lipce.
Anna Wróbel – ¶piew
ur. 1880 r. Gaj pow. Łowicz, zam. Bocheń pow. Łowicz;
Nagr. 4 lipca 1959 r. Bocheń. (5, 31, 76)
Nagr. 11 lipca 1959 r. Bocheń. (7)
Zofia Jędrychowicz - ¶piew (6, 22, 88)
ur. w 1908 r. Złaków Borowy pow. Łowicz, zam. ŁaĽniki pow. Łowicz; Nagr. 12 lipca 1959 r. ŁaĽniki.
Józefa Kapusta (z domu Wasiota) – ¶piew (9)
ur. w 1904 r. Sromów pow. Łowicz, zam. G±golin Zachodni pow. Łowicz; Nagr. 5 lipca 1959 r. G±golin Zach.
Jan Aleksandrowicz – harmonia trzyrzędowa (10)
ur. w 1902 r. Polesie pow. Łowicz zam. tamże; Nagr. 20 sierpnia 1952 r. Polesie.
Rozalia Kwiecińska – ¶piew (11, 12, 14)
ur. w 1885 r. Goleńsko pow. Łowicz, zam. Strugienice pow. Łowicz; Nagr. 12 lipca 1959 r. Strugienice.
Mieczysław Adamus – skrzypce (15, 24, 74)
ur. w 1925 r., zam. Domaniewice pow. Łowicz; Nagr. 25 sierpnia 1952 r. Domaniewice.
Józefa Jańczak – ¶piew (16, 36, 37, 75)
ur. w 1896 r. Drzewce pow. Skierniewice, zam. Lipce pow. Skierniewice; Nagr. 22 sierpnia 1952 r. Lipce.
Maria Tarka – ¶piew (18)
ur. w 1925 r. Błędów pow. Łowicz, zam. tamże; Nagr. 16 lipca 1959 Błędów.
Franciszek Jagoda – ¶piew (19, 21, 82, 86)
ur. w 1879 r. Zduny-Wie¶ pow. Łowicz, zam. tamże; Nagr. 21 sierpnia 1952 r. Zduny-Wie¶.
Józef Rosiński – skrzypce (20, 54, 79, 85)
ur. w 1900 r. Michowice pow. Skierniewice; Nagr. 10 czerwca 1957 r. ŁódĽ.
Izydor Muras – ¶piew (23, 26, 46)
ur. w 1893 r., zam. Retki pow. Łowicz; Nagr. 24 sierpnia 1952 r. Retki.
Wiktoria Bura – ¶piew (25, 28)
ur. w 1886 r. Płaczewo pow. Łowicz, zam. Małszyce pow. Łowicz; Nagr. 9 lipca 1959 r. Małszyce.
Wykonawca nieznany (30, 67)
Nagr. 25 sierpnia 1962 r. Domaniewice.
Waleria Czubak – ¶piew (33, 45, 48, 49, 59, 60, 62, 63)
ur. w 1920 r. Błędów pow. Łowicz, zam. Ch±¶no I pow. Łowicz; Nagr. 15 lipca 1959 r. Ch±¶no I.
Maria Brzozowska – ¶piew (35, 80)
ur. w 1879 r. Marianka pow. Łowicz, zam. Ostrowiec pow. Łowicz; Nagr. 5 lipca 1959 r. Ostrowiec.
Jan Nowak (38, 87)
ur. w 1908 r. Boczki pow. Łowicz, zam. tamże. Nagr. 5 lipca 1959 r. Boczki.
Stanisława Maci±gowska – ¶piew (40, 84)
ur. w 1927 r. Boczki pow. Łowicz, zam. tamże; Nagr. 5 lipca 1959 r. Boczki.
Marianna Nowak – ¶piew (41, 69, 77, 84)
ur. w 1899 r. ¦wierydz pow. Łowicz zam. Boczki pow. Łowicz; Nagr. 5 lipca 1959 r. Boczki.
Andrzej Bartłorzewski (42, 72)
ur. w 1895 r., zam. Ostrowiec pow. Łowicz. Nagr. 5 lipca 1959 r. Ostrowiec.
Marianna Chlebna – ¶piew (47, 61)
ur. w 1930 r., zam. Ch±¶no pow. Łowicz, Nagr. 15 lipca 1959 r. Ch±¶no I.
Jan Jaski (52)
ur. w 1921 r. Stępów pow. Łowicz, zam. Małszyce pow. Łowicz. Nagr. 9 lipca 1959 r. Małszyce.
Urszula Wilk – ¶piew (53, 78)
ur. w 1918 r. Strugienice pow. Łowicz zam. tamże; Nagr. 12 lipca 1959 r. Strugienice.
Aniela Kwiecińska – ¶piew (55, 56)
ur. w 1918 r. Strugienice pow. Łowicz, zam. tamże; Nagr. 12 lipca 1959 Strugienice.
Janina Krawczyk – ¶piew (71)
ur. w 1918 r. Błędów pow. Łowicz, zam. Boczki pow. Łowicz; Nagr. 5 lipca 1959 r. Boczki.
Władysława Warszawska – ¶piew (73)
ur. w 1917 r. Chlebowice pow. Łowicz zam. Waliszew Stary pow. Łowicz; Nagr. 15 lipca 1959 r. Waliszew Stary.